Denken vlinders bewust na welke richting ze op willen gaan?

Nee, bewust nadenken is er niet bij. Insecten kunnen wel leren en hun omgeving leren kennen aan de hand van landschapselementen. Daar is wat klassiek onderzoek aan gedaan door Niko Tinbergen met de bijenwolf. Vlinders zijn soms ook trekvlinder en daarvoor gebruiken ze weer genetisch vastgelegde trekrichting en hun gevoeligheid voor het aardmagnetisch veld. Het raadselachtige trekgedrag van de Monarchvlinder is onlangs opgehelderd. Nachtvlinders gebruiken vaak een bepaalde hoek met de volle maan om te trekken. De doodshoofdvlinder bekend uit Silence of the Lambs is een trekvlinder die uit Afrika soms naar Europa trekt.
Landschapselementen als hoge bomen of bosranden zijn vaak wel belangrijk bij het gedrag van bepaalde soorten vlinders. Ze zoeken elkaar op door die gedeelde voorkeur, mannetjes van het oranjetipje patrouilleren op zoek naar vrouwtjes langs bosranden met look zonder look en pinksterbloemen, eikenpages zoeken hoge eiken op voor hun baltsvluchten enzovoort.